top of page
TB

SOE-agenten: een introductie

Wie waren de geheim agenten van het Special Operations Executive die in de jaren 1941-1943 in Nederland gedropt werden?

Eind mei 1942 waren bijna alle geheim agenten van de Engelse sabotagedienst Special Operations Executive (SOE) die sinds november 1941 in Nederland gedropt waren – om sabotage te plegen, verzet te organiseren of routes voor SOE op te zetten – gearresteerd.

Deze eerste agenten waren ‘blind’ gedropt: zonder dat iemand van hun komst wist. Zij moesten vervolgens de agenten die na hen kwamen opvangen. Ze zochten een plek voor de dropping uit, bevestigden die bij SOE in Londen door middel van telegrammen en moesten zorgen (met lichten) dat het RAF-vliegtuig de juiste plek kon vinden.


Door hun arrestatie kwamen hun zenderapparaten in Duitse handen. SOE kondigde de komst van de volgende agenten over deze zenders aan. De 41 agenten die vervolgens boven Nederland afsprongen, werden gearresteerd bij landing. Ook het sabotagemateriaal, de wapens en de zendapparaten die SOE dropte, werden door de Duitsers in beslag genomen.

Het duurde bijna twee jaar voordat SOE door had dat de Duitse Abwehr aan de andere kant van de radioverbinding zat, niet de eigen geheim agenten.

Ondertussen werden de gearresteerde agenten geïnterneerd in het voormalige Grootseminarie te Haaren, waar de Polizei- und Untersuchungsgefängnis Lager was gevestigd. Terwijl tegen een verzetsorganisatie als de Ordedienst wel een proces werd gevoerd om de bevolking te tonen dat het fout afliep als je in verzet ging, werden deze agenten zonder vorm van proces opgesloten. Anders zou immers uitlekken dat de SOE-agenten in Duitse gevangenschap waren.

Nadat enkele agenten uit Haaren waren ontsnapt, werden vrijwel alle anderen eerst naar het Huis van Bewaring in Assen, vervolgens in 1944 naar de gevangenis in Rawicz getransporteerd. Van de ontsnapte agenten werden er drie opnieuw gearresteerd. Alleen Pieter Dourlein en Ben Ubbink wisten te ontsnappen en in 1944 Engeland te bereiken.

35 Agenten van SOE werden vanuit Rawicz naar concentratiekamp Mauthausen overgebracht. Zij werden op 6 en 7 september 1944 in Mauthausen op gruwelijke wijze de dood in gedreven. Van negen agenten is het onduidelijk wat er precies met hen is gebeurd. Ze zijn waarschijnlijk omgekomen of omgebracht in de omgeving van Mauthausen, Rawicz of Gross Rosen.

Bronnen over de SOE-agenten: dossiers van de agenten uit The National Archives (TNA) HS 9 en SOE Dutch Section History, TNA HS 7/159.

0 weergaven0 opmerkingen

Recente blogposts

Alles weergeven

Comments


bottom of page